Betonarme taşıyıcı elemanlar nelerdir?
Betonarme taşıyıcı elemanlar, beton ve çelikten oluşan kompozit bir yapı malzemesidir. Betonarme yapılar, çeşitli yük ve etkilere karşı dayanıklı ve ekonomik olmaları nedeniyle yaygın olarak kullanılmaktadır. Betonarme taşıyıcı elemanlar, bir betonarme binanın yüklerini zemine aktaran temel, perde, kolon, kiriş ve döşeme gibi yapı elemanlarıdır.
Temel: Temel, bir yapının altında bulunan ve zeminin taşıma gücüne göre tasarlanan yapı elemanıdır. Temel, kolonlardan gelen yükleri zemine dağıtır ve yapının oturmasını sağlar. Temeller genellikle planda dikdörtgen şeklinde olup, ayrık veya birbirine bağlı olarak bulunabilirler.
Perde: Perde, betonarme bir yapının yatay yüklere (rüzgar, deprem vb.) karşı dayanımını artıran düşey duvar şeklindeki yapı elemanıdır. Perdeler, genellikle binanın dış cephesinde veya içinde yer alır ve kolon ve kirişlerle birlikte çerçeve oluştururlar.
Kolon: Kolon, betonarme bir yapının düşey yükleri (kendi ağırlığı, döşeme yükleri vb.) taşıyan dikdörtgen veya dairesel kesitli yapı elemanıdır. Kolonlar, her kattan gelen yükleri temele iletirler ve yapının esas taşıyıcı elemanlarıdır. Kolonların kesitlerinde boyuna donatılar (çekme ve basınç gerilmelerini almak için) ve bunları saran enine donatılar (kesme gerilmelerini almak için) bulunur.
Kiriş: Kiriş, betonarme bir yapının döşemelerden gelen yükleri kolonlara aktaran yatay yapı elemanıdır. Kirişler, genellikle açıklıklarından pozitif ve mesnetlerinde negatif eğilme momenti meydana gelir. Buna bağlı olarak kesitlerinde ana donatılar (çekme gerilmelerini almak için) açıklıkta altta ve mesnette üstte bulunur. Kirişlerde ayrıca etriye adı verilen enine donatılar (kesme gerilmelerini almak için) da yer alır.
Döşeme: Döşeme, betonarme bir yapının kat alanını oluşturan iki boyutlu yapı elemanıdır. Döşemeler, üzerlerine gelen yükleri kirişlere veya kolonlara iletirler. Döşemelerde iki doğrultuda boyuna donatılar (çekme gerilmelerini almak için) bulunur. Bu donatılardan bazıları pilye adı verilen kısımlarıyla kirişlere veya kolonlara bağlanır.
Comments